هلسینکی، فنلند – صدها شهروند افغانستانی مقیم فنلند روز چهارشنبه، ۳۰ جولای ۲۰۲۵، در میدان کامپی شهر هلسینکی گرد هم آمدند. هدف از این گردهمایی، محکومیت شدید اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از سوی جمهوری اسلامی ایران بود. این تجمع اعتراضی که توسط «کانون افغانستانی‌های فنلند» سازماندهی شده بود، با سخنرانی‌های پرشور، شعرخوانی‌ها و ترانه‌هایی همراه شد که بازتاب‌دهنده رنج و تحقیر مهاجران افغانستانی در ایران بود.

مراسم با شعر احساسی “مرا اخراج کن همسایه، ولی تحقیر نه!” با صدای بانو ولینا امیری، گرداننده برنامه، آغاز شد و بلافاصله فضای جمع را تحت تاثیر قرار داد. سپس، ذبیح یاوری، نماینده مردم در شورای شهر اسپو و دیگر گرداننده برنامه، معرفی کوتاهی از برنامه به زبان فنلندی ارائه داد. پس از آن، برنامه رسماً با دکلمه‌ای شعری از جوان افغانستانی، مشتاق اعتمادی، آغاز به کار کرد.

روایت درد و تحقیر: صدای مهاجران افغانستانی

در ادامه، سخنرانان متعددی به بیان وضعیت رقت‌بار مهاجران افغانستانی در ایران پرداختند. بانو ایوا توسلی، نماینده شورای شهرداری شهر وانتا از حزب سبز که خود در ایران بزرگ شده، از وضعیت اسفبار افغانستانی‌ها در ایران سخن گفت. او با لحنی قوی، رفتار غیرانسانی جمهوری اسلامی ایران در قبال مهاجران افغانستانی و محرومیت آن‌ها از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی را به شدت تقبیح کرد.

متعاقبا، عزیزه محمدی، شاعر افغانستانی مقیم فنلند، با سخنانی پر احساس، وضعیت مهاجران را غیرانسانی توصیف کرد و گفت: “رنج می‌برد ‘برای تمامی کودکانی که نمی‌دانند چرا باید کوله‌بارشان را بردارند و بروند.'” او با خوانش یکی از اشعارش نشان داد که “جهان پر از خطر است و تو بی‌سپری.”

سپس، ضیاالحق مؤمنی، دیگر نماینده مردم در شورای شهرداری شهر وانتا، با اشاره به دهه‌ها جنگ و نابسامانی در افغانستان، همسایگان این کشور را در این مصائب شریک دانست.

سوسن امینی، بانوی جوان افغانستانی، با سخنان پرشور خود، تجربه‌های تحقیرآمیز زندگی در ایران را بازگو کرد و خطاب به بشریت و زمین پرسید: “هی زمین آیا ما هم فرزندان تو هستیم؟” فریادهای او شور و هیجان خاصی به جمع بخشید.

بانو مریم موسی‌پور، عضو شورای شهر یووسکوله از حزب سوسیال دموکرات، با دکلمه شعری از سید ابوطالب مظفری با عنوان “بیگانگی”، انزجار خود را نسبت به وضعیت مهاجران افغانستانی در ایران بیان کرد.

همینطور، محمد رفیق رجا، فعال سیاسی اجتماعی، تاکید کرد که این نابسامانی‌ها ناشی از تحریک افکار عمومی توسط جمهوری اسلامی ایران علیه مهاجران افغانستانی است و این وضعیت شامل حال تمامی ایرانی‌ها نمی‌شود. او ضمن یادآوری اینکه ایرانی‌ها خود قربانی این سیاست‌ها هستند، نگاهی انتقادی نیز به وضعیت اسفبار در افغانستان داشت.

همبستگی و اعتراض به وضعیت کارگران

در ادامه این گردهمایی اعتراضی، آقای اخلاقی و مرتضی، اعضای کانون افغانستانی‌های فنلند، با سرودن آهنگ “سرزمین من” از داوود سرخوش، هنرمند محبوب کشور، فضای نوستالژیکی ایجاد کردند که با هم‌خوانی پرشور حاضران، شور و هیجان بیشتری به مراسم بخشید.

نصرالله پیک، فعال حقوق بشری، به وضعیت کارگران افغانستانی در ایران پرداخت و اشاره کرد که کارگر افغانستانی یکی از ارزان‌ترین کارگران در سطح جهان است و این اخراج‌های شتاب‌زده، ضربه‌ای به اقتصاد خود ایران نیز هست. وی همچنین از آن دسته از ایرانی‌ها که صدای انسانی خود را بلند کرده و علیه وضعیت موجود اعتراض کرده‌اند، تشکر کرد.

قرائت قطعنامه و پایان برنامه

در بخش پایانی برنامه، نبی قانع‌زاده، رئیس کانون افغانستانی‌های فنلند، قطعنامه گردهمایی اعتراضی را به زبان فارسی و ذبیح یاوری، نماینده مردم در شورای شهرداری شهر اسپو، آن را به زبان فنلندی قرائت کردند. برنامه راس ساعت ۷ عصر به وقت هلسینکی با پخش آهنگ “کابل ویران” از کیانوش رحیمی به پایان رسید.

این گردهمایی بار دیگر توجه را به وضعیت اسفناک مهاجران افغانستانی در ایران جلب کرد و خواستار پایان یافتن سیاست‌های اخراج اجباری و رعایت حقوق انسانی آن‌ها شد.

تهیه گزارش: اشرف فایق

عکس ها: احمد احمدی، علی رضا قلندری و حبیب اخلاقی